Do sceptyków o wartości szachów w procesie edukacji!
Mając na uwadze konieczność poprawy sytuacji w szkolnictwie polskim a jednocześnie wykorzystanie doświadczenia Polskiego Związku Szachowego w zakresie stwarzania dydaktycznych podstaw do nauki gry w szachy. Doceniając rolę posiadania umiejętności gry w szachy w rozwoju osobowym człowieka pragnę zaprosić do współpracy w zakresie inicjatywy ustawodawczej wprowadzenia do polskiego systemu oświaty obowiązku nauki gry w szachy do szkół. Wartości znaczenia nauki gry w szachy nie można nie dostrzegać. W wielu opracowaniach naukowych wykazana jest konieczność kształcenia u człowieka umiejętności logicznego myślenia. Współcześni naukowcy zajmujący się metodyką w różnych wypowiedziach postulują, aby już w nauczaniu zintegrowanym wszelkie działania dydaktyczne stosowane przez nauczyciela na zajęciu były bardziej ukierunkowane na wyzwalanie u dzieci aktywności matematycznej, w rozwijaniu której istotną rolę odgrywa proces rozwiązywania zadań o problemach otwartych. Otwarte zadania są niezupełnie w wykończonej formie ostatecznie sprecyzowane. Zadania powinny być dobierane na miarę możliwości intelektualnych dzieci. Organizowanie procesu rozwiązywania zadań tekstowych, aby mogło służyć rozwijaniu samodzielnego myślenia i opanowywaniu podstawowych pojęć około matematycznych. Nauczanie logicznego myślenia, matematyki w klasach I – III sprzyja stopniowemu wdrażaniu dziecka do poprawnego (logicznego) rozumowania. Szachy dają możliwość odejścia od schematów szkolnych i wsparcia procesu rozwoju logicznego myślenia. Wiele elementów związanych z nauką gry w szachy wiąże się ściśle z matematyką. Przekątne, diagonale, figury to pojęcia związane z geometrią. Oznaczenie pól to nic innego jak układ współrzędnych. Obliczanie - przewidywanie wariantów to elementy rachunku prawdopodobieństwa. Umiejętność przewidywania sytuacji to operacja myślowa podobna do analizy zadań tekstowych.Przynależność elementu do zbioru, podzbiór, złączenie zbiorów(suma zbiorów). Zbiór szachów jako klocków logicznych może być wykorzystany do ćwiczeń związanych z klasyfikacją tego zbioru.
LITERATURA
1.S. Baley: Psychologia wychowawcza w zarysie, Warszawa 1958.
2.E. B. Hurlock: Rozwój dziecka, Warszawa 1960.
3.S. Kowalski: Rozwój mowy i myślenia dzieci, Warszawa 1962.
4.A. Lewicki: Procesy poznawcze i orientacje w otoczeniu, Warszawa 1960.
5.Mała Encyklopedia Logiki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1988.
6.H. Moroz: Rozwijanie pojęć matematycznych u dzieci w wiekuprzedszkolnym, Warszawa 1982.
7.T. Nowacki: Zarys psychologii, Warszawa 1966. 9.L. S. Wygotski: Myślenie i mowa, Warszawa 1989.